Zachowanie prawidłowej rotacji upraw – płodozmianu – jest jedną z najważniejszych technik w rolnictwie. Nie tylko poprawia żyzność gleby i umożliwia zmniejszenie zużycia nawozów, ale również pełni ważną rolę w walce ze szkodnikami. Prawidłowa rotacja upraw prowadzi do ograniczenia zużycia insektycydów, a także przerywa cykl rozwojowy szkodników.
Co to jest płodozmian?
Rotacja upraw polega na zaplanowaniu uprawy różnych rodzajów roślin na tej samej działce na przestrzeni kilku lat. Jej głównym celem jest wzbogacenie bioróżnorodności oraz poprawa plonowania uprawianych roślin. Płodozmian zakłada, że gatunków z jednej rodziny nie sadzi się w tym samym miejscu co sezon. Planując siewy, należy uwzględnić systematyczne zmiany rodzaju upraw na tym samym polu.
Praktyka płodozmianu niesie wiele korzyści, wzbogaca podłoże w składniki mineralne, ogranicza występowanie chorób odglebowych, a także zmniejsza zapotrzebowanie na użycie pestycydów. Jednocześnie praktyka ta, poprzez planowanie upraw, wpływa na strukturę mikrobiomu glebowego. Prawidłowa rotacja upraw umożliwia ograniczenie występowania szkodników glebowych.
Wpływ rotacji upraw na szkodniki
Długotrwała uprawa roślin z jednej rodziny na tym samym stanowisku sprzyja rozprzestrzenianiu się szkodników. Wiele ich gatunków jest związanych z określoną rośliną, na przykład stonka ziemniaczana, która żeruje na ziemniakach. Prowadzenie monokultur zapewnia im stałe źródło pożywienia. Ponadto, niektóre gatunki mogą przetrwać w resztkach pożniwnych lub glebie przed długi czas zachowując zdolność zarażania. Prawidłowy płodozmian sprawia, że szkodniki z rośliny przedplonowej nie stanowią zagrożenia dla upraw następczej dzięki:
- Zwalczaniu larw i jaj - wprowadzenie upraw, które nie są żywicielami szkodnika umożliwia redukcję ich liczby poprzez stworzenie niesprzyjających warunków rozwojowych.
- Łamaniu cyklu rozwojowego owadów - wprowadzenie do płodozmianu „roślin łamaczy” (np. uprawa rzepaku po zbożu) przerywa cykl rozwojowy szkodników wymagających określonego żywiciela. Dzięki temu ich populacja spada.
- Utrudnieniu adaptacji szkodników - zmieniające się warunki spowodowane stosowaniem płodozmianu utrudniają przetrwanie patogenów.
Prawidłowa rotacja upraw jest jedną z najstarszych i najskuteczniejszych strategii zwalczania szkodników. Płodozmian stanowi ważny element zintegrowanej ochrony upraw rolniczych, a także wywiera korzystny wpływ na glebę. Poprzez uprawę roślin łamaczy, możliwe jest przerwanie cyklu rozwojowego szkodników specyficznych gatunkowo, a także ograniczenie zużycia pestycydów.
- Zewnętrzny materiał partnerski
